12 Haziran tarihinde İsraill’in İran’ı vurmasının ardından füze atışları ille başlayan savaşa İngiltere ve ABD açık desteğini açıkladı. Fransa ise çekimser kaldı. Bunun yanı sıra İran’a doğrudan ve dolaylı olarak destek veren üllkelerin savaşa dahil olması halinde neler yaşşanabilir? Olası savaş seneryoları nelerdir? Bu soruyu yapay zekaya sorduk. İşte cevaplar.
Bu senaryo, bölgesel bir çatışmanın küresel bir savaşa dönüşmesi anlamına gelir. İran ile İsrail arasında doğrudan bir savaşın patlak vermesi ve buna büyük güçlerin taraf olması, III. Dünya Savaşı benzeri bir tabloyu gündeme getirebilir.
Aşağıda senaryoyu adım adım, ülkelerin askeri kapasiteleriyle birlikte inceliyorum:
İRAN YANINDAKİ ÜLKELER (Müttefik Blok)
1. Kuzey Kore
-
Askeri Güç: 1.2 milyon aktif asker, 6000+ tank, 70+ denizaltı, sınırlı hava gücü.
-
Stratejik Katkı: Füze teknolojisi ve nükleer tehdit kabiliyeti. Bölgesel savaşta doğrudan etkili olmasa da ABD’yi Asya’da oyalama potansiyeli taşır.
2. Rusya
-
Askeri Güç: 830.000 aktif asker, 13.000+ tank, 1000+ savaş uçağı, 600+ balistik füze, nükleer süpergüç.
-
Stratejik Katkı: Ukrayna savaşından dolayı yorgun olsa da İsrail karşıtı bloğa hava savunma, istihbarat, füze desteği ve nükleer dengeleyici güç olarak katkı sunar.
3. Çin
-
Askeri Güç: 2 milyon aktif asker, 5.000+ tank, 3 uçak gemisi, 400+ nükleer başlık, ileri seviye füze sistemleri.
-
Stratejik Katkı: Doğrudan savaşmasa bile ekonomik ve askeri destek, ABD’yi Tayvan üzerinden baskılamak, çok cepheli çatışma ortamı yaratmak gibi stratejik hamlelerle İran blokuna katkı verir.
4. Pakistan
-
Askeri Güç: 650.000 aktif asker, 3000+ tank, 100+ savaş uçağı, 165 nükleer başlık.
-
Stratejik Katkı: İsrail karşıtlığının yüksek olduğu kamuoyuyla İran’ı destekleme eğiliminde olabilir. Nükleer caydırıcılık ve askeri personel desteği verebilir.
5. Lübnan (Hizbullah üzerinden)
-
Askeri Güç: Devlet ordusu sınırlı; ancak Hizbullah’ın 100.000’den fazla füze ve roketi olduğu tahmin ediliyor.
-
Stratejik Katkı: İsrail’in kuzey cephesinde büyük baskı oluşturur. Gerilla savaşı ve roket saldırılarıyla iç cepheyi tahrip eder.
6. Türkiye
-
Askeri Güç: 425.000 aktif asker, 2500+ tank, 300+ savaş uçağı, güçlü SİHA filosu.
-
Stratejik Katkı: Eğer İran’ın yanında savaşa girerse, NATO içindeki pozisyonu değişir. İsrail’in doğrudan karşısına çıkar. Doğu Akdeniz, Suriye ve Irak’taki üsleriyle çok cepheli destek sağlayabilir.

İSRAİL YANINDAKİ ÜLKELER
1. İsrail
-
Askeri Güç: 170.000 aktif asker, 300+ F-35 dahil 600 savaş uçağı, 150 nükleer başlık, Demir Kubbe hava savunması.
-
Stratejik Katkı: Teknolojik üstünlük, hızlı müdahale kapasitesi, ABD desteğiyle Orta Doğu’daki en güçlü hava gücü.
2. ABD
-
Askeri Güç: 1.3 milyon aktif asker, 11 uçak gemisi, 13.000+ uçak, 5000+ nükleer başlık.
-
Stratejik Katkı: Küresel üstünlük, hava ve deniz gücü, uydu ve siber üstünlük, lojistik destek. İsrail’e uçak, mühimmat, istihbarat ve deniz gücü desteği sağlar.
3. İngiltere
-
Askeri Güç: 150.000 aktif asker, 2 uçak gemisi, 150+ savaş uçağı, Trident nükleer denizaltıları.
-
Stratejik Katkı: ABD ile entegre çalışır. Deniz gücüyle destek olur, Ortadoğu’daki üsleri kullanır (Kıbrıs ve Bahreyn gibi).
OLASI SAVAŞ SENARYOLARI
Senaryo 1: Bölgesel Savaş (İran-İsrail Sınırlı Savaşı)
-
Savaş Lübnan, Suriye ve Gazze üçgeninde sınırlı kalır.
-
ABD ve Rusya, vekil güçlerle destek verir.
-
Bu senaryoda Türkiye ve Çin doğrudan savaşmaz.
Senaryo 2: Genişletilmiş Bölgesel Savaş
-
Türkiye, Lübnan, Pakistan ve Kuzey Kore savaşa doğrudan girer.
-
İsrail çok cepheli savaşta zayıflar, ancak ABD sayesinde ayakta kalır.
-
Enerji hatları, ticaret yolları (Hürmüz Boğazı, Akdeniz) hedef olur.
-
İsrail’in nükleer kapasiteye başvurma ihtimali gündeme gelir.
Senaryo 3: Küresel Çatışma (III. Dünya Savaşı Senaryosu)
-
ABD ve Çin doğrudan cephe açar (Tayvan, Güney Çin Denizi).
-
Rusya Avrupa’yı baskılar (Baltık, Polonya hattı).
-
NATO bölünür: Türkiye karşı cephede olursa NATO dağılma riski yaşar.
-
Nükleer çatışma ve siber savaşlar devreye girer.
Sonuç ve Değerlendirme
Blok | Askeri Güç | Nükleer | Teknoloji | Lojistik | Coğrafya |
---|---|---|---|---|---|
İran Bloku | Güçlü | Evet | Orta | Zayıf | Avantajlı |
İsrail Bloku | Çok güçlü | Evet | Üstün | Güçlü | Dağınık |
-
İran tarafındaki ülkeler sayısal olarak fazla ve coğrafi olarak yakın, ancak lojistik olarak kırılgan.
-
İsrail tarafı teknolojik olarak üstün, ancak cepheleri çok geniş ve az sayıda müttefiğe bağımlı.
-
Rol: Destekleyici, deniz gücüyle katkı sağlar.
-
Rol: İsrail’in kuzey cephesine çok ağır baskı kurar.
-
Avantaj: 100.000’den fazla roket, tünel sistemleri.
-
Strateji: Asimetrik savaş, iç güvenliği çökertmek.Strateji: Kıbrıs üsleri ve Körfez’deki varlığıyla lojistik destek.İran
-
Rol: Çatışmanın merkezi. Karadan ve balistik füzelerle İsrail’i vurma potansiyeli var.
-
Avantaj: Yerel milis ağları (Hizbullah, Haşdi Şabi, Yemen’de Husiler).
-
Dezavantaj: Hava üstünlüğü zayıf, ekonomik ambargo altında.
-
Strateji: Asimetrik savaş, vekil örgütlerle İsrail’i kuşatma, Körfez’de petrol yollarını tehdit.
Rusya
-
Rol: Lojistik, hava savunma ve istihbarat desteği sağlayabilir. Suriye’deki üsleri kritik.
-
Avantaj: Gelişmiş hava savunma sistemleri (S-400, S-500), elektronik harp kapasitesi.
-
Risk: Ukrayna savaşı yüzünden doğrudan müdahale kabiliyeti kısıtlı.
-
Strateji: NATO’yu bölmek, Türkiye’yi kendi yanına çekmek, ABD’yi iki cephede oyalamak.
Çin
-
Rol: Doğrudan savaşmaz ancak Tayvan krizini tırmandırarak ABD’yi oyalayabilir.
-
Avantaj: Siber savaş, ekonomik baskı, dolaylı askeri destek (silah, insansız sistemler).
-
Strateji: İran’a teknoloji ve istihbarat desteği, ABD’yi Pasifik’e çeker.
Türkiye
-
Rol: Coğrafi olarak en kritik aktör. İsrail’e karşı doğrudan askeri güç kullanabilir.
-
Avantaj: SİHA teknolojisi, büyük ordu, Suriye ve Irak’ta sınır ötesi gücü.
-
Dezavantaj: NATO üyeliği nedeniyle siyasi baskı altında kalır.
-
Strateji: Hava kuvvetleri ve insansız sistemlerle İsrail’i Doğu Akdeniz ve Suriye hattından sıkıştırmak.
Pakistan
-
Rol: Nükleer güç olarak İran’a caydırıcı destek sağlar.
-
Strateji: Doğrudan İsrail’e değil, Hindistan ve ABD’nin dikkatini dağıtacak bir cephe açabilir.
Kuzey Kore
-
Rol: Asya cephesinde ABD’yi meşgul ederek İran’a destek olur.
-
Strateji: Füze denemeleri, Güney Kore sınırında gerginlik, siber saldırılar.
Lübnan (Hizbullah)
-
-
-
-
Nükleer Eşik: İsrail nükleer silah kullanma tehdidini gündeme getirebilir. Pakistan veya Kuzey Kore karşılık verebilir.
-
NATO Bölünmesi: Türkiye’nin İran’ın yanında yer alması, NATO’nun işlevini yitirmesine neden olabilir.
-
Enerji Krizi: Hürmüz Boğazı’nın kapanması, dünya petrol ticaretinin %20’sini etkiler.
-
Göç ve Mülteci Krizi: Milyonlarca insan savaş bölgelerinden kaçar.
-
Siber Savaş: Çin, Rusya, İran, ABD karşılıklı altyapı sistemlerine saldırabilir.
İSRAİL BLOĞU STRATEJİK ANALİZİ
İsrail
-
Rol: Merkez hedef. Stratejik üstünlüğünü korumaya çalışır.
-
Avantaj: Hava üstünlüğü, istihbarat gücü, F-35 filosu, nükleer silahlar.
-
Dezavantaj: Çok cepheli savaş riski, iç cephede toplumsal kırılganlık.
-
Strateji: Hızlı hava saldırıları, Demir Kubbe ve Arrow sistemleri ile savunma.
ABD
-
Rol: İsrail’in garantörü. Küresel güç projeksiyonu sağlar.
-
Avantaj: Uçak gemileri, uzun menzilli füze sistemleri, istihbarat üstünlüğü.
-
Dezavantaj: Çin ve Rusya ile çok cepheli savaşa zorlanması.
-
Strateji: Hava ve denizden müdahale, İran’a sınırlı hava saldırısı, Türkiye’yi nötrleştirme.
İngiltere
ÇATIŞMA DİNAMİĞİ ve ÇATIŞMA EŞİKLERİ
Cephe Açıklama Kuzey Cephesi Lübnan – İsrail hattında Hizbullah yoğun saldırı başlatır. Suriye Cephesi İran, Türkiye, Rusya destekli gruplar İsrail sınırına baskı kurar. Irak ve Körfez İran deniz trafiğini tehdit eder, ABD üsleri hedef alınabilir. Doğu Akdeniz Türkiye ile ABD/İsrail donanması arasında kriz yaşanabilir. Asya Pasifik Cephesi Çin ve Kuzey Kore, ABD’yi doğudan baskılar. STRATEJİK RİSKLER
-
Blok Kuvvet Lojistik Coğrafya Dayanıklılık Teknoloji İran Bloku Fazla Zayıf Avantajlı Orta Orta İsrail Bloku Az Güçlü Dağınık Yüksek Üstün -
-