Ekmen’den Mersin Tekstil Sorusu
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, hazır giyim sektöründeki ekonomik durumu Meclis gündemine taşıyarak Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a soru önergesi sundu.
DEVA Partili Ekmen, Ticaret Bakanı Bolat’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi. Ekmen, “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, özellikle Mersin ve Batman gibi illerden başta İstanbul, Bursa, Tekirdağ ve Denizli gibi hazır giyim merkezlerine yönelik iç göç hareketleri, son üç yılda dikkat çekici biçimde artmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (TÜİK ADNKS) verilerine göre, Batman’da 2024 yılı itibarıyla net göç hızı pozitif seyretmekteyken, özellikle genç işgücü İstanbul’daki tekstil işlerine yönlendirilmiştir. Mersin ise 2023 yılında göç veren iller arasında yer almış, buradan da başta konfeksiyon atölyeleri olmak üzere hazır giyim sektöründe yoğunlaşmış emek piyasalarına geçici veya sürekli göçler yaşanmıştır. Bu göç hareketleri, söz konusu illerdeki istihdam daralmasını ve büyükşehirlerdeki ucuz iş gücü ihtiyacını aynı anda yansıtmaktadır” açıklamasında bulundu.
Mersin Milletvekili Ekmen, Bakan Bolat’a yanıtlaması istemiyle verdiği önergede şu sorulara yanıt aradı:
"2022–2025 döneminde hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren firmalardan kaç tanesi iflas etmiş, kaç tanesi konkordato başvurusunda bulunmuştur? Bu firmaların yıllara ve illere göre dağılımı nedir?
Aynı dönemde, hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren firma sayısı, istihdam edilen çalışan sayısı ve sektörün toplam ihracat hacmi nasıl değişmiştir?
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği'nin (TGSD) kamuoyuyla paylaştığı “maliyet artışı–düşük kur–yüksek faiz baskısı” kaynaklı sürdürülemezlik uyarılarına ilişkin olarak Bakanlığınızın yürüttüğü herhangi bir etki analizi, sektör değerlendirme raporu veya müdahale planı mevcut mudur?
Asgari ücretteki artışın çalışanların alım gücünü yükseltmediği, ancak işletmelerin üzerindeki yükü artırdığı yönündeki değerlendirmelere karşılık, hazır giyim sektöründe emek yoğun üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak üzere Bakanlığınızın planladığı bir sosyal politika veya vergi teşviki var mıdır?
2022–2024 yılları arasında hazır giyim sektöründe ortalama üretim maliyetleri (işçilik, enerji, kira, hammadde bazında) ne kadar artmıştır? Bu artışların ihracat fiyatlarına yansıma oranı nedir?
2023 ve 2024 yıllarında Mersin ve Batman illerinden İstanbul, Bursa, Denizli gibi hazır giyim merkezlerine yönelen işgücü göçüne ilişkin elinizdeki veriler nedir? Bu göçün sektörel dağılımı ve gerekçeleri (geçici sözleşme, mevsimlik çalışma, kayıt dışı istihdam vb.) analiz edilmiş midir?
Batman gibi illerde mesleki eğitim programları ve İŞKUR destekli işgücü yönlendirme projeleri kapsamında tekstil ve hazır giyim sektörüne ne kadar işçi kazandırılmıştır? Bu politikaların istihdam üzerindeki etkisi nasıl izlenmektedir?
Düşük döviz kuru nedeniyle hazır giyim sektörünün Uzak Doğu ve Kuzey Afrika ülkeleriyle rekabet gücünü kaybettiği yönündeki veriler Bakanlığınız tarafından teyit edilmekte midir? Bu farkın telafisine yönelik ihracat destekleri veya kur politikası uyarlamaları düşünülmekte midir?
Bakanlığınız tarafından hazır giyim sektörüne özgü, likiditeye erişim, faiz desteği, hammadde temini, ihracat sigortası veya bölgesel yatırım teşvikleri gibi özel bir destek paketi oluşturulması planlanmakta mıdır?
Hazır giyim sektörü için stratejik öneme sahip olan KOBİ’lerin ve kadın istihdamının korunması adına bölgesel kalkınma ajansları, KOSGEB, İŞKUR ve TÜRK EXIMBANK ile koordineli, bütüncül bir kriz yönetim planı hazırlanacak mıdır?"
(Hibya)
