Gedik Yatırım: Sektörel Üretimde Farklılıklar Sürüyor
İstanbul, 10 Temmuz (Hibya) – Gedik Yatırım, sanayi üretiminin farklı sektörler arasında belirgin ayrışmalar göstermeye devam ettiğini duyurdu.
Gedik Yatırım'ın değelendirmesinde, sanayi üretim endeksinin Mayıs’ta aylık bazda yüzde 3,1, yıllık bazda yüzde 4,9 büyüdüğü belirtildi. TÜİK’in açıkladığı verilere göre mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminin Mayıs'ta aylık yüzde 3,1 büyüdüğü aktarılırken, şunlar kaydedildi:
"Ocak ve Şubat aylarındaki yaklaşık toplam yüzde 4 daralmanın ardından Mart ayında yüzde 3,4'lük artış gösteren sanayi üretimi Nisan ayında yüzde 3,1 daralmıştı. Sanayi üretimi, yıllık bazda ise yüzde 4,9 artış gösterdi. Bu arada hatırlatmak gerekirse, 2024 2. çeyrekte yüzde 2,0, 3.çeyrekte de yüzde 3,7 daralma gösteren sanayi üretimi, son çeyrekte yüzde 2,1 ile artıda kapatmış, 2025 ilk çeyrekte ise yıllık yüzde 0,7 artış göstermişti. Mayıs ayı ile birlikte 2025 ilk 5 ay takvim etkisinden arındırılmış olarak yıllık bazda yüzde 2,1 büyüme görülmektedir.
"Sanayi üretiminin sektörlere göre kırılımında önemli ayrışmalar devam ediyor. Takvim etkisinden arındırılmış yıllık bazda büyüme gösteren başlıca önemli sektörler olarak özellikle metal eşya sanayi (makine-teçhizat hariç) (yüzde 15)'lik artışla öne çıktı. Bu dönemde gıda ürünleri imalatı (yüzde 5,7), motorlu kara taşıtı imalatı (yüzde 3,3), metalik olmayan mineraller (yüzde 9,4), ana metal sanayi (yüzde 3,3), kimyasal madde ürünleri imalatı (yüzde 1,8) ve elektrikli teçhizat imalatı (yüzde 1) ile pozitif ayrışan sektörler arasında yer aldı. Ayrıca madencilik ve taş ocakçılığı (yüzde 10) ve bütün olarak imalat sanayi yüzde 4,6 büyüme gösterdi. Diğer taraftan, sanayinin bazı önemli kollarında zayıflık devam etti. Dayanıklı tüketim malları imalatı (-yüzde 1,7), tekstil ürünleri imalatı (-yüzde 4,1), makine ve teçhizat imalatı (-yüzde 5,3) oranında yıllık bazda daralma kaydetti. Giyim eşyası imalatı da (-yüzde 8,2) ile önemli ölçüde gerileyen sektörler arasında yer aldı. Plastik-kauçuk ürünleri imalatı ise yatay seyretti (yüzde 0,5).
"Yılın ilk beş ayını kapsayan Ocak-Mayıs döneminde ise, toparlanmanın daha sınırlı ve yine sektörler bazında dengesiz olduğu görülüyor. Bu dönemde enerji (yüzde 8,2), gıda ürünleri (yüzde 4,3), metal eşya sanayi (yüzde 9,4), ana metal sanayi (yüzde 2,8) ve metalik olmayan mineraller (yüzde 2,3) üretimini artırmayı başarmış görünüyor. Buna karşılık, motorlu kara taşıtı (-yüzde 4,2), makine-teçhizat (-yüzde 5,6), plastik-kauçuk (-yüzde 2,8), tekstil ürünleri (-yüzde 2,6), kimyasal madde ürünleri (-yüzde 0,5) ve dayanıklı tüketim malları (-yüzde 1,4) sektörleri yıllık bazda gerileme gösteriyor.
"Talepteki zayıflık sanayi üretimini baskılamaya devam ediyor. Veriler, 2025’in Ocak-Mayıs döneminde sanayi üretimindeki toparlanmanın sınırlı kaldığını ve sektörler arasında belirgin bir ayrışmanın sürdüğünü gösteriyor. Enerji, gıda, metal eşya ve ana metal gibi sektörlerde üretim artışları öne çıkarken, özellikle dayanıklı tüketim ve yatırım mallarına yönelik sanayilerde gerileme dikkat çekiyor. Motorlu kara taşıtı, makine-teçhizat, plastik-kauçuk ve tekstil gibi sektörlerdeki düşüş, iç talebin zayıf ve kırılgan seyrini sürdürdüğüne işaret ediyor. Kimyasal ürünlerdeki sınırlı daralma ise bu alandaki talebin görece dirençli olduğunu düşündürse de, genel tablo hâlâ dengeli bir toparlanmadan uzak. Bu görünüm, sanayi üretiminin yılın ilk yarısında büyümeye sınırlı katkı sağladığını ve talep koşullarındaki zayıflığın birçok alt sektörü baskılamaya devam ettiğini ortaya koyuyor.
"İmalat PMI ve elektrik tüketimi sanayi üretiminde önümüzdeki aylarda sınırlı bir düşüşe işaret ediyor. İmalat PMI endeksi Nisan 2024’ten beri (2024 Şubat ve Mart aylarındaki 50,2 ve 50,0 seviyeleri hariç tutulursa da Temmuz 2023’ten beri) 50 eşik değerinin altında seyrediyor. Eylül’den Aralık’a kadar 44,3 seviyesinden 49,1’e kadar yükselen imalat PMI sonrasında yeniden düşüşe geçerek Mart ve Nisan’da 47,3, Mayıs’ta 47,2, Haziran'da ise 46,7 olarak gerçekleşmişti. Sanayi üretimi ile güçlü ilişkiye sahip elektrik tüketimi ise Haziran’da Mayıs’a göre daha düşük gerçekleşti. PMI verisinin Haziran’da yeniden 46,7 seviyesine gerilemesi ve elektrik tüketiminin Haziran’da aylık bazda düşmesi, sanayi üretiminde aylık bazda gerileme görülebileceğine işaret ediyor.
(Hibya)
