Gedik Yatırım: Sanayi üretimi Haziran’da ılımlı toparlanma eğilimini sürdürdü
İstanbul, 11 Ağustos (Hibya)- Gedik Yatırım, sanayi üretiminin Haziran’da aylık yüzde 0,7, yıllık bazda ise yüzde 8,3 artarak ılımlı toparlanma eğilimini sürdürdüğünü bildirdi.
Gedik Yatırım'ın raporuna göre sanayi üretimi Haziran’da aylık yüzde 0,7, yıllık bazda ise yüzde 8,3 artarak ılımlı toparlanma eğilimini sürdürdü. Raporda TÜİK’in açıkladığı verilere göre mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminin Haziran'da aylık yüzde 0,7 büyüdüğü belirtildi.
Raporun devamında ise şunlar aktarıldı:
"Hatırlatmak gerekir ki, Mayıs ayında yüzde 3,1 artarken, Nisan’da yüzde 3,1 daralma göstermişti. Sanayi üretimi, yıllık bazda ise yüzde 8,3 (arındırılmamış yüzde 9,3) artış gösterdi.
2. çeyrekte sanayi üretimi GSYH büyümesine olumlu katkı verecek. İlk çeyrekte yıllık bazda sadece %0,7 artış gösteren sanayi üretimi 2. çeyrekte yüzde 5,5’e ivmelendi. İş günü etkisi hariç ham dataya bakıldığında, ilk çeyrekteki yüzde 2,2’lik daralmanın aksine yüzde 7,3 gibi güçlü bir artış yaşandığını görüyoruz. Buna göre, ilk çeyrekte GSYH büyümesini yüzde 0,4 puan aşağı çeken sanayi üretiminin, ikinci çeyrekte büyümeye kabaca yüzde 1,4 puanlık önemli bir katkı sağlayabileceğini söyleyebiliriz. Çeyreklik değişimlere baktığımızda ise, 2024’ün son çeyreğinde başlayan toparlanma eğiliminin yavaşlayarak da olsa devam ettiğini görüyoruz. Şöyle ki, sanayi üretimi son üç çeyrekte sırasıyla yüzde 3,3, yüzde 1,7 ve yüzde 0,7 oranında artış kaydetmiş durumda. Sanayi üretimi geçen yılın 2. Ve 3. çeyreklerinde yüzde 3,7 ve yüzde 0,9 oranlarında küçülmüştü.
Sanayi üretiminin sektörlere göre kırılımında önemli ayrışmalar devam ediyor. Takvim etkisinden arındırılmış yıllık bazda büyüme gösteren başlıca önemli sektörler olarak özellikle gıda ürünleri imalatı (yüzde 14,2)'lik artışla öne çıktı. Bu dönemde metal eşya sanayi (makine-teçhizat hariç) (yüzde 13,9), plastik kauçuk ürünleri imalatı (yüzde 10,6), motorlu kara taşıtı imalatı (yüzde 9,3), metalik olmayan mineraller (yüzde 9,3), ana metal sanayi (yüzde 6,9), kimyasal madde ürünleri imalatı (yüzde 5,5) ve elektrikli teçhizat imalatı (yüzde 1,1) ile pozitif ayrışan sektörler arasında yer aldı. Ayrıca madencilik ve taş ocakçılığı (yüzde 2,3) ve bütün olarak imalat sanayi yüzde 9,5 büyüme gösterdi. Diğer taraftan, sanayinin bazı önemli kollarında zayıflık devam etti. Dayanıklı tüketim malları imalatı (-yüzde 1,4), makine ve teçhizat imalatı (-yüzde 4,2) ve tekstil ürünleri imalatı (-yüzde 0,3) oranında yıllık bazda daralma kaydetti. Giyim eşyası imalatı ise (-yüzde 12,7) ile en fazla gerileyen sektör olarak yerini aldı. Ocak-Haziran döneminde de, toparlanmanın daha sınırlı ve yine sektörler bazında dengesiz olduğu görülüyor. Bu dönemde enerji (yüzde 6,7), gıda ürünleri (yüzde 5,8), metal eşya sanayi (yüzde 10,3), ana metal sanayi (yüzde 3,5), metalik olmayan mineraller (yüzde 3,5) ve kimyasal madde ürünleri (yüzde 0,5) üretimini artırmayı başarmış görünüyor. Buna karşılık, motorlu kara taşıtı (-yüzde 2), makine-teçhizat (-yüzde 5,3), plastik-kauçuk (-yüzde 0,6), tekstil ürünleri (-yüzde 2,2), dayanıklı tüketim malları (-yüzde 1,3) ve giyim eşyası imalatı (-yüzde 2,9) sektörleri yıllık bazda gerileme gösteriyor.
Yılın ilk yarısında sanayi üretiminde sınırlı ve genele yayılmayan bir toparlanma eğilimi olduğu görülüyor. Özetle, yılın ilk yarısında gıda, metal eşya, ana metal, metalik olmayan mineraller ve kimyasal ürünler sektörleri güçlü sektörler olarak öne çıkarken, motorlu kara taşıtı, makine-teçhizat, plastik-kauçuk, tekstil, dayanıklı tüketim malları ve giyim imalatında gerileme eğilimleri hakim. Bu tablo, sanayinin 2025’in Ocak-Haziran döneminde büyümeye katkısının sınırlı kaldığını ve talep koşullarındaki zayıflığın birçok alt sektörde baskı unsuru olmaya devam ettiğini ortaya koyuyor. Bununla birlikte, son 2 ayda gözlenen hafif toparlanma eğilimi, faiz indirim süreci ve kredi koşullarında beklenen gevşeme ile birlikte yılın ikinci yarısı için temkinli bir iyimserlik yaratıyor. Dış talep koşulları ve küresel ekonomik görünüm ise belirsizlik unsurları olmaya devam ediyor.
İmalat PMI ve elektrik tüketiminde zayıf seyir aylık bazda düşüşe işaret etse de, yıllık bazda sanayi üretiminde güçlü rakamlar görülebilir. İmalat PMI endeksi Nisan 2024’ten beri (2024 Şubat ve Mart aylarındaki 50,2 ve 50,0 seviyeleri hariç tutulursa da Temmuz 2023’ten beri) 50 eşik değerinin altında seyrediyor. Şubat ayındaki 48,3 seviyesinden sürekli gerileyen imalat PMI Temmuz’da 45,9 seviyesine kadar geri çekildi. Sanayi üretimi ile güçlü ilişkiye sahip elektrik tüketiminde de Temmuz’da yıllık sadece yüzde 1’lik bir artış oldu. İmalat PMI, elektrik tüketimi ve bazı anektodal sinyaller sanayi üretiminde önümüzdeki dönemde aylık bazda gerileme görülebileceğine işaret ediyor. Bununla beraber, geçen yıldan miras kalan düşük baz etkisinin yardımıyla, sanayi üretiminde 3.çeyrek boyunca yüzde 5’in üzerinde büyüme rakamları görülebileceğini düşünüyoruz."
(Hibya)
