GEÇMİŞTEN GELECEĞE HAMAM VE ŞİFAHANE

Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde, Balıkesir Valiliği ve Sındırgı Belediyesi tarafından geçtiğimiz aylarda restore edilen ve 183 yıllık bir geçmişe sahip olan Tarihi Şerif Paşa Hamamı şifahanesinde, kadınlar tarafından üretilen hamam kültürüne ait ürünlerin sergilendiği “Geçmişten Geleceğe Hamam ve Şifahane” sergisi açıldı.

Sındırgı Belediyesi Akpınar Yaşam Merkezi üyesi kadın girişimciler Hülya Sargıcı ve Serpil Can tarafından Türkiye’de ilk olarak geçmişten geleceğe hamam kültürünü yansıtan, hikâyeleri olan motiflerle kadınlar tarafından işlenen hamam ürünlerinin yer aldığı hamam ve şifahane arasındaki ayrımı ortaya koyan sergi geleneksel yöntemlerle açıldı. Şifahane ve hamam açılışlarında kurdele kesme âdeti olmaması, lavantanın şifa amaçlı kullanılması nedeniyle açılış lavanta kırarak yapıldı. Akpınar Yaşam Merkezi üyesi kadınların da işlediği ürünler bu sergide yer alıyor. Ziyaretçilere ürünler hakkında sunum gerçekleştirilerek hamam ve şifahane kültürü hakkında detaylı bilgiler veriliyor.

ERZURUM’DA BAŞLAYAN ARAŞTIRMALARDAN SINDIRGI’YA 

Erzurum’dan başlayan araştırmaların Sındırgı’da taçlandığını belirten Hülya Sargıcı, “Bu sergiyi açma sebebimiz Erzurum’dan başlayan yolculuğumuz Antep, Erzincan, Bursa’ya kadar belli bir şekilde gelse de Bursa da bizi yol ayrımına getirdi. Yol ayrımında Bursa’dan İstanbul’a giden kısım hamamla devam ederken tesadüf diyelim Balıkesir, Sındırgı Şifahane olarak karşımıza çıktı. Şifahanenin merkezi Sındırgı, Balıkesir bölgesi, Ege bölgesine ait olduğu için bu gün burada gelecek nesillere bu kültürü doğru bir şekilde aktarmak adına kadın istihdamına yönelik ileriye dönük çalışmalar yapmak adına ve hamamla şifahane arasındaki o ince çizgiyi farkı anlatmak adına böyle bir sergi böyle bir çalışma yaptık.

Şuan da sergimizde kantaron yağımız, lavanta yağımız, lavanta kolonyamız, peştamallarımız, özel dokuma kumaştan üretilen peştamallarımız, kadife havlularımız ve bohçalarımız var. Bu ürünlerimiz sıralanarak yapıldı. Kendi dönemine dönemsel olduğu mahalli kültürüne göre hamam bohçaları farklı renklerde işlenmiş örneğin siyah olan normal bir aileyi anlatır. Kadife sim sargı işlemeli olan bir bohça o yörenin ileri gelen bir ailesi ya da konak sahibini anlatıyor. Eğer bohça beyaz ise o evin kızının nişanlı olduğu ya da o evin yeni gelini olduğunu simgeliyor. Buradan yola çıkarak beyaz, siyah ve kadife simli o günkü dokusunu ve desenini bozmadan günümüze tasarlayarak işlemeleri ile getirdik” diye ifade etti.

“ÇOK KEYİFLİ BİR ÇALIŞMA OLDU”

Serpil Can, “Sındırgı çok güzel bir nokta doğal bir şehir. Sayın başkanım buradaki kadınların enerjisi, isteği, talebi çok yüksek. Doğal ortam çok etkin ve yetkin insanlar olduğu için burada bir lansman yapmak çok keyifliydi. Buradaki amacımız şuydu şifahane kültürü ile birlikte eskinin canlanması hamam kültüründe kullanılan malzemelerin modernize edilmesini sağlamaktı. Çok keyifli bir çalışma oldu bununla birlikte kadın emeği, kadın girişimiyle birlikte bence birçok kadına da iş imkanı sağlayacağız. Hamam kültürü ve şifahaneler hiçbir zaman kurdele ve makasla kesme gibi adet yok. Lavanta da hamam kültürü ve şifahanelerin temel malzemelerinden biri olduğu için onu kırarak daha gerçeğe özgün bir şekilde açılış yapmak en doğrusu gibi geldi” diyerek bu işin parçası olmaktan mutlu olduğunu ifade etti. 

HAMAM KÜLTÜRÜ GELECEĞE TAŞINIYOR

Bu tür faaliyetlerin kadın istihdamını arttırmak, kültürleri geleceğe taşımak adına etkili olduğunu belirten Sındırgı Belediye Başkanı Ekrem Yavaş, “Tarihimizi, doğamızı, doğal şehir Sındırgı’da korumaya devam ediyoruz, bu sebeple satın alıp da değerlendirdiğimiz bir hamamımız var 170 yıllık alttan ısıtmanın duman ile yapıldığı, suyun boyler sistemi ile ısıtıldığı azıcık odunla tasarruflu bir şekilde şehrin insanlarına hizmet eden hamam yıkık, dökük, virane bir haldeydi. Tarihi Kentler Birliği ile beraber bir restore projesi hazırladık. Valiliğimizden aldığımız bir destek ile beraber de ihya ettik. Şimdi burada bir hamam kültürünü yayacak güzel bir sergimiz var. Her bir alanında şifahane tütsüler ile müzikle, suyun sesi ile ve hamamda kullanılan malzemeler ile çok harika bir sergi oldu. Bir hafta boyunca açık kalacak olan bu sergi insanlarımızın hizmetine sunulacağı gibi bir hamam kültürünü de insanlara tekrar yöneltebilmek, termali olan bir şehirde çok da yakışık alacak diye düşünüyorum. Geçmiş olan doneler var işte bunlar kadınlarımızın emeği ile birleşiyor ve Sındırgı şifahanesinde hamamda sergileniyor” dedi.