Demir eksikliği olan çocukların, besin değeri olmayan maddeler olan tebeşir, kil, toprak, sabun, saç, kömür, metal ve kağıt gibi şeyleri tüketmeleri, ciddi hastalıklara yol açabilir.
Ebeveynlere bu husus hakkında dikkatli olmaları gerektiğini aktaran Uzman Doktor Nurgül Topbaşoğlu, çocukların acil tedavi edilmesini ve bir yaşından önce saf inek sütü verilmemesi gerektiğini söyledi.
Pika sendromu; tebeşir, kil, toprak, sabun, saç, kömür, metal ve kağıt gibi besin değeri olmayan maddeleri yeme alışkanlığı haline getiren bireylerde oluşan bir yeme bozukluğu. Demir eksikliği olan çocuklar da özellikle toprak, kil, kağıt, saç gibi maddeleri yiyerek ciddi sağlık sorunlarına sebep oluyor. Kocaeli Şehir Hastanesi’nde Çocuk Sağlığı Uzmanı olarak çalışan Nurgül Topbaşoğlu, demir eksikliği anemisi ve pika hastalığı ile ilgili önemli uyarılarda bulundu.
Demir eksikliği hakkında bilgi veren Topbaşoğlu, “Çocuklarda demir eksikliğini çok sık görüyoruz.Çocuklarda görülen en sık anemi çeşidi demir eksikliği anemisidir. Demir eksikliği anemisini en sık olarak 1-5 yaş aralığındaki çocuklarda görüyoruz. Demir eksikliğinin belirtileri arasında çabuk yorulma, yorgunluk hissi, ciltte, dudaklarda ve avuçlarda solukluk, kalpte çarpıntıdır” dedi.
“Pika hastalığı besin değeri olmayan maddelerin yeme isteğidir”
Pika hastalığından bahseden Topbaşoğlu, “Demir eksikliğinin bir diğer farklı belirtisi de pika hastalığı olarak bilinen besin değeri olmayan maddelerin yeme isteğidir. Bu maddeler arasında en sık gördüğümüz toprak, kil, kağıt, tebeşir, boya, saç, buz, metal materyaller olabilir. Aileler bize, ‘Çocuk her gördüğü şeyi yemek istiyor, metal eşyaları, duvarı yalıyor, toprak, kil yiyor’ diye şikayetlerle gelebiliyorlar. Çocuklarda terlik yalama plastik içeriğinden dolayı olduğunu düşünüyorum. Plastikten metale, topraktan organik materyallere kadar her şey pika hastalığının içine girebiliyor” diye konuştu konuştu.
“Ağır materyallerin alınmasıyla zehirlenme bulguları ortaya çıkabiliyor”
Pika hastalığını en çok gebelikte ve çocukluk yaş grubunda görüldüğünü söyleyen Nurgül Topbaşoğlu, “Gebelerde de çocuklarda olduğu gibi belirtiler görülür. Pika hastalığında altta yatan iki farklı teori olduğu düşünülmekte. Birincisi vücuttaki demir, çinko ve kalsiyum eksikliğinden kaynaklandığı düşünülüyor. İkincisi ise psikiyatrist hastalıklarla ilişkili olduğu düşünülüyor.
Obsesif kompulsif bozukluk dediğimiz takıntı hastalığı ile alakalı olabileceği düşünülüyor. Pika hastalığı olan çocuklarda ayrıntılı muayenesini yapıp, tetkiklerini istiyoruz. Kan sayımı, ferritin, demir değerlerine bakıyoruz. Toprak ve kil yiyen çocuklarda topraktaki bakteri ve parazitlerin alınmasıyla birlikte bazı enfeksiyon hastalıkların görülme ihtimali artıyor.
Aynı zamanda dış materyallerdeki kurşun ve diğer ağır materyallerin alınmasıyla da bazı zehirlenme bulguları ortaya çıkabiliyor. Bunlar son derece önemli konulardır. Bu nedenle toprak yeme, metal yalama gibi şikayetleri olan çocuklarda mutlaka tetkiklerini yapıp, psikiyatri uzmanının da ayrıntılı değerlendirme yapması gerekiyor” şeklinde konuştu.
“Bir yaşından küçük çocuklara verilen saf inek sütü demir eksikliği anemisine neden olur”
Demir eksikliğini önlemek için yapılması gerekenlerden bahseden doktor Topbaşoğlu, “Bebeklerde demir eksikliğini önlemek için yapabileceğimiz belli başlı şeyler var. Bunlardan ilki 4. ve 6. ayda bebeklere anne sütünün demir içeriğinin yetmemesi ile birlikte demir tedavisine başlıyoruz.
Ortalama bir yaşına kadar buna devam ediyoruz. Bebeklere bir yaşından önce saf inek sütü verilmesini kesinlikle önermiyoruz. Çünkü demir eksikliği anemisine neden oluyor. Bir yaşından sonra ise günde ortalama 500-600 mililitreden fazla inek sütü kullanımını yine önermiyoruz.
6 aydan sonra ek gıdanın başlanılmasıyla birlikte demir içeriği zengin et, balık, yumurta tahıl gibi çok çeşitli beslenmeye başlanılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Saç yiyen çocukların bağırsakları tıkanır”
Çocukların saç yemesine değinen Topbaşoğlu, “Pika hastalığında gördüğümüz diğer önemli sorun da saç gibi sindirim sisteminde birikebilecek maddelerin yenmesinden dolayı bağırsaklarda oluşabilecek tıkanıklık.
Bu tıkanıklıklar bazen ciddi problemlere yol açabiliyor ve ameliyata kadar gidebiliyor. Besin olmayan maddelerin yenmesiyle çocuklarda ishal, kabızlık, iştahsızlık gibi şikayetleri de görebiliyoruz” dedi.
