BRICS İşbirliği: Küresel Güney İçin Ne İfade Ediyor?
CGTN muhabiri Chen Tinyao’nun aktardığına göre, BRICS Zirvesi 6-7 Temmuz tarihlerinde Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinde gerçekleştirildi.
CGTN muhabiri ChenTinyao'nun haberine göre BRICS Liderler Zirvesi, 6-7 Temmuz tarihlerinde Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde düzenlendi. Zirve sonunda Rio de Janeiro Deklarasyonu yayımlandı ve yapay zekadan iklim değişikliğine kadar birçok alanda sonuç belgeleri üzerinde mutabık kalındı. Küresel yönetişim reformu gibi temalar çerçevesinde Çin, dünya barışı ve huzurunu korumak, ekonomik büyüme ivmesini güçlendirmek ve medeniyetler arasında iletişim ile deneyim paylaşımını yoğunlaştırmak üzere üç maddelik bir öneri sundu. Çin, zirvede ayrıca BRICS işbirliğini ve Küresel Güney kalkınmasını destekleyen birçok tedbiri duyurdu ve bu adımlar uluslararası toplumda geniş yankı uyandırdı.
Son zirve, yeni üye ülke Endonezya ve 10 ortak ülkesinin BRICS'e katılmasından sonraki ilk zirve olma özelliğini taşıyor. 2024 yılında Rusya'nın Kazan şehrinde düzenlenen BRICS Zirvesi'nde Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, “Büyük BRICS İşbirliği”nin nitelikli gelişimini teşvik edecek Çin önerisini ortaya koyarak, BRICS'in nitelikli gelişimini destekleyen sekiz maddelik pragmatik tedbiri açıklamıştı. Bugün BRICS, Asya, Afrika, Latin Amerika ve Avrupa'yı kapsayan 11 üyeli bir “Büyük BRICS İşbirliği” çerçevesi haline geldi. “Büyük BRICS Ailesi”nin toplam nüfusu dünya nüfusunun yarısından fazlasını oluştururken, toplam ekonomik hacmi dünya toplamının yaklaşık yüzde 30'una ulaşıyor. Satın alma gücü paritesine göre hesaplanan ekonomik hacmi ise G7'yi geride bıraktı. Reuters, BRICS'in genişlemesinin bu zirvenin diplomatik ağırlığını artırdığını belirtti.
Haberde "Karmaşık ve çalkantılı dünya karşısında, küresel yönetişim sisteminde reformun yapılması giderek daha gerekli ve acil hale geliyor. Küresel Güney'in “ilk kademesi” olarak BRICS ülkeleri, bu süreci aktif olarak teşvik etme sorumluluğuna sahip. Peki, BRICS işbirliğinin belkemiği olarak Çin nasıl bir rol oynayabilir?" ifadeleri yer aldı.
Habere göre son yıllarda Çin ve diğer BRICS ülkeleri barış için çaba sarf ediyor. Son zirvede Çin, BRICS ülkelerinin adalet ve hakkaniyeti savunması, anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümünü teşvik etmesi gerektiğini vurguladı. Çin'in söz konusu önerisi, BRICS ülkelerinin öne çıkan uluslararası sorunların çözümünde yapıcı bir rol oynamasına ve dünyaya olumlu, istikrarlı ve iyilik getiren bir güç katmasına yardımcı olacak.
“Yeniliğe doğru ilerlemek” artık “Büyük BRICS İşbirliği”nin özelliklerinden biri haline geldi. Çin zirvede, Çin-BRICS Yeni Nitelikli Üretici Güçler Araştırma Merkezi'nin kurulacağını duyurdu.
Ayrıca Çin, dijital ve yeşil kalkınma gibi yeni yükselen alanlardaki işbirliğini genişleteceğini, Küresel Kalkınma İnisiyatifi çerçevesinde "Dijital Güney" markasını oluşturacağını ve önümüzdeki beş yılda Küresel Güney ülkelerine dijital ekonomi ve yapay zeka konusunda 200 eğitim projesi sağlayacağını ilan etti. Bu somut adımlar, “Büyük BRICS İşbirliği”ne yeni ivme kazandırmanın yanı sıra Küresel Güney ülkelerinin dijital teknoloji kapasitelerini geliştirmelerine ve yeni bir kalkınma fırsatı yakalamalarına da yardımcı olacaktır.
Öte yandan, ABD'nin ticaret zorbalığı karşısında BRICS ülkeleri bir kez daha çok taraflılığı savunma ve adil, açık bir uluslararası ekonomik ve ticari düzenin tesis edilmesini hızlandırma çağrısında bulundu.
BRICS işbirliği mekanizması hem Küresel Güney dayanışması ve işbirliğini ilerleten başlıca kanal hem de küresel yönetişim reformunu teşvik eden öncü güçtür. Çoğu gözlemcinin de belirttiği gibi, BRICS'in sürekli genişlemesinde Çin'in rolü vazgeçilmez. Çin, gelecekte “Büyük BRICS İşbirliği”nin istikrarlı ve uzun vadeli gelişimini desteklemek için daha fazla somut adım atmaya devam edecek ve karmaşık dünyaya daha fazla pozitif enerji katacaktır.
(Hibya)
