Çin-Hindistan sınır sorunu görüşmelerinde 10 maddelik mutabakat sağlandı

Çin ve Hindistan’ın özel temsilcileri arasında sınır sorununun ele alındığı görüşmelerin 24. turu dün Yeni Delhi’de gerçekleştirildi ve taraflar 10 maddelik bir mutabakata vardı.

Çin tarafını temsilen Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Siyasi Bürosu Üyesi ve ÇKP Merkez Komitesi Dışişleri Komisyonu Ofisi Direktörü Wang Yi, Hindistan tarafını temsilen ise Ulusal Güvenlik Danışmanı Ajit Doval görüşmelere katıldı. İki özel temsilci, iki ülke liderlerinin stratejik yönlendirmesi doğrultusunda, sınır sorununa ilişkin samimi ve kapsamlı fikir alışverişinde bulundu.

İki taraf arasında varılan mutabakatın maddeleri şöyle sıralandı:

1 .Geçen yıl Kazan’da gerçekleşen liderler zirvesinden bu yana kaydedilen ilerlemeler olumlu değerlendirilirken görüşmelerin 23. turundan bu yana sınır bölgelerinde barış ve istikrar korunduğu kaydedildi.

2. Sınır bölgelerinde barış ve istikrarın korunmasının önemine vurgu yapılırken ilgili meselelerin dostane istişarelerle çözülmesi gerektiği yinelendi.

3. İki ülke tarafından 2005 yılında üzerinde mutabık kalınan siyasi yol gösterici ilkeler temelinde sınır sorununun çözümü için adil, makul ve karşılıklı olarak kabul edilebilir bir çerçeve arayışında bulunulması hususunda mutabık kalındı.

4. Çin-Hindistan Sınır İşleri Danışma ve Koordinasyon Mekanizması (WMCC) kapsamında bir sınır belirleme uzman grubu kurulması ve olgun koşullara sahip bölgelerde sınır belirleme müzakerelerinin ilerletilmesi konusunda mutabakata varıldı.

5. WMCC çerçevesinde ayrıca sınır yönetimi ve denetimini güçlendirmek amacıyla yeni bir çalışma grubu kurulması kararlaştırıldı.

6. Halen sınırın batı kesiminde yürütülen general düzeyindeki görüşmelere ek olarak, doğu ve orta kesimlerinde de benzer mekanizmaların kurulması kabul edildi. Batı kesiminde yeni bir general düzeyindeki görüşmenin en kısa sürede yapılması üzerinde anlaşıldı.

7. Diplomatik ve askeri kanallar aracılığıyla sınır yönetimi ve kontrol mekanizmalarının daha etkin çalıştırılması desteklendi; gerginliğin azaltılması ve sürecin yönetilmesi için ortak çaba gösterileceği kaydedildi.

8. Sınır ötesindeki nehirler konusunda işbirliği ele alındı. Uzman düzeyindeki mekanizmanın güçlendirilmesi, taşkın bildirimine ilişkin mutabakat zaptının yenilenmesi ve Çin’in acil hidrolojik verileri insani ilkeler temelinde Hindistan ile paylaşması konusunda anlaşmaya varıldı.

9. Üç geleneksel sınır ticaret pazarının yeniden açılması kararlaştırıldı.

10. Çin ve Hindistan’ın özel temsilcileri arasında sınır sorununun ele alındığı görüşmelerin 25. turunun 2026’da Çin’de yapılması konusunda mutabakata varıldı.

(Hibya)