İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB), katma değeri yüksek tarımsal ürünlerde üretimin ve yatırımın artırılması amacıyla başlattığı “Altın Tohumlar” projesi kapsamında bu ay “Nasıl Badem Yetiştiricisi Olunur?” konusunu ele aldı. Toplantının moderatörlüğünü İSTİB Genel Sekreter Yardımcısı İsmail Şen yaptı. Açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap’ın yaptığı toplantıya, Adıyaman Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halil İbrahim Oğuz, Adıyaman Sert Kabuklu Meyveler Araştırma Enstitüsü Müdürü Mehmet Aslan, Kâhta Sert Kabuklu Meyve Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Sena Yıldırım ve Doğu Manisa Ceviz ve Badem Üreticileri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Tayfun Erpek konuşmacı olarak katıldı.
İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap’ın Konuşması
Ahmet Bülent Kasap, İstanbul’un Türk ekonomisinin kalbi olduğunu belirterek, İstanbul Ticaret Borsası olarak tüm Türkiye’nin gıda ve tarım sorunlarına çözümler üretmeyi hedeflediklerini ifade etti. Kasap, “Altın Tohumlar projesi, ülkemiz tarımına katkıda bulunmak amacıyla geliştirdiğimiz bir projedir ve ilk toplantımızı bugün gerçekleştiriyoruz” dedi.
“Girdi Maliyetlerini Düşürmek İçin Örgütlü Üretim Şart”
Prof. Dr. Halil İbrahim Oğuz, bademin Türkiye’de ağırlıklı olarak Marmara, Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde üretildiğini belirtti. Oğuz, “Dekar başına verimi artırmamız için üretim potansiyeli yüksek bölgeler belirlenerek örgütlü üretimi teşvik etmemiz gerekiyor. Girdi maliyetlerinin düşürülmesi için örgütlü üretim şart” dedi.
“Üretici Bilgi ve İletişime Açık Olmalı”
Adıyaman Sert Kabuklu Meyveler Araştırma Enstitüsü Müdürü Mehmet Aslan, badem yetiştiricilerinin bilgiye ve iletişime açık olması gerektiğini vurguladı. Aslan, “Geçimini topraktan sağlayan ve tarımsal süreçlerdeki herkes üretici olabilir. Fakat badem üreticisi eğitimli olmalı, araştırma yapabilmeli, yenilikçi olmalı, bilgiye ve iletişime açık olmalıdır. Biz Enstitü olarak Türkiye’nin her köşesinde badem üretmek isteyenlere yol göstermek, danışmanlık yapmak için varız” dedi.
“Büyük Ölçek Desteklenmeli”
Kâhta Sert Kabuklu Meyve Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Sena Yıldırım, Türkiye’de bademle ilgili bir üretim modeli eksikliği olduğunu belirtti. Yıldırım, “ABD dünya badem üretiminin yüzde 78’ini gerçekleştiriyor. 10.000 dönümün altındaki badem üretim alanlarını mikro olarak adlandırıyorlar. Bizse 10’ar dönümlük arazilerde üretim yapıyoruz. Bu sebeple bizdeki ürünün kabuklu maliyeti ABD’nin iç ürün maliyetine denk geliyor. Üretimde ölçek ekonomi modelinden faydalanmalıyız. Örneğin orman arazilerinde yüzde 65 olan destekten 30 dönüm sınırı kaldırılmalı. Büyük üretim alanlarına daha fazla destek verilmeli” şeklinde konuştu.
“Su ve Sigorta Büyük Sorun”
Doğu Manisa Ceviz ve Badem Üreticileri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Tayfun Erpek, badem üreticilerinin su ve sigorta konularındaki problemlerinin acilen çözüme kavuşması gerektiğini belirtti. Erpek, “100 dönümlük badem bahçesi için 30 bin tonluk suyu garanti altına almamız gerekiyor. Bölgemizde yer altı sularını arama ve kullanma kapalı. Kışın oluşan yüzey sularını biriktirme havuzlarında biriktirip yaz aylarında kullanma yönteminde de ruhsat sorunu yaşanıyor. Sigorta konusunda ise kesintiler nedeniyle zararın karşılanması mümkün olmuyor” şeklinde konuştu.
