Kira bedellerindeki yüksek artış tartışmaları sürerken, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ndan emsal nitelikte bir karar çıktı. Yüksek Mahkeme, banka hesabına havale ile yapılan kira ödemelerinde havale ücretinin kiracıya ait olduğuna hükmetti, “Havale ücreti kiracıya aittir ve havale ücreti kiraya verenden tahsil edilerek ödeme yapılırsa kiracı eksik ödeme yapmış olur” denildi.
Emsal niteliğindeki olayda kiracı L.M., her ay düzenli olarak kirasını bankaya yatırdı. Dört ay sonra ev sahibi, kiranın eksik yatırıldığını iddia edip kiracısı hakkında icra takibi başlattı. Kirayı ödemesine rağmen icra takibiyle sarsılan kiracı, takibe itiraz etti. Bunun üzerine ev sahibi Sulh Hukuk Mahkemesi’nin kapısını çalarak, takibin durdurulmasına itiraz etti. Davacı mülk sahibi, davalı kiracı L.M.’nin 4 ay boyunca kirayı eksik ödediğini öne sürdü. Ev sahibi, davalının kira bedellerini tam olarak ödemekle yükümlü olduğunu ileri sürerek itirazın kaldırılmasına ve icra takibinin kaldığı yerden devamına, akdin feshi ile davalının kiralanandan tahliyesine karar verilmesini istedi.
Davalı kiracı ise davacının iddia ettiği eksik ödeme hususunun tamamen kendi kusuruna dayandığını, davacının bildirdiği banka hesap numarasına her ay 450 lira ödediğini, banka tarafından havale ücreti olarak 31,50 lira kesildiğini, söz konusu kesintiden kendisinin değil ev sahibinin sorumlu olduğunu dile getirdi. Kiracı, kira sözleşmesi uyarınca kira bedelleri elden peşin olarak ödenecekken davacının istemi ile banka havalesi yoluyla ödenirken oluşacak kesintinin de tarafından karşılanmasının hukukla ve kira akdiyle bağdaşmadığını belirterek, davanın reddini savundu.
Havale ücreti kiracıya aittir
Eksik ödemenin bankaca alınan masraflardan kaynaklandığına hükmeden mahkeme, elden ödenmesi kararlaştırılan kira bedellerinin bankaya yatırılmasının istenmesi sebebiyle ortaya çıkan masraflara davalının katlanmak zorunda olmadığına dikkat çekti. Ortada ödenmeyen bir kira bedeli bulunmadığından temerrüt sebebi ile açılan tahliye davasında davacının haksız olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verildi. Karara davacı mülk sahibi itiraz edince devreye giren Yargıtay, kararı bozdu. Yeniden yapılan yargılamada mahkeme, ilk hükmünde direndi. Davacı bu kararı da temyiz edince devreye giren Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, emsal nitelikte bir karara imza attı. Kurul kararında, “Kira bedelini ödeme borcu borçlu tarafından alacaklı kiraya verene götürülmesi gereken borçlardan olup, paranın kiraya verene ulaştırılması kiracıya ait bir külfettir. Banka hesabına havale ile yapılan kira ödemelerinde, havale ücreti kiracıya aittir ve havale ücreti kiraya verenden tahsil edilerek ödeme yapılırsa kiracı eksik ödeme yapmış olur” denildi.
Kesilen havale giderinden kiracı sorumlu
Kararda, gönderim tutarını oluşturan kira bedeli üzerinden mahsup yolu ile gönderim masrafının alınması halinde kira bedeli tutarının eksik ödenmesi gerçekleşmiş olacağından temerrüt ihtarı sonrasında bir ödeme söz konusu olduğunda eksik ödeme gerçekleşeceğinden temerrüt sebebiyle tahliyeye sebebiyet oluşturacağı hatırlatıldı. Yasalarda kira parasının götürülüp ödenmesi gereken borçlardan olduğu, kiralayana götürülüp elden ödenmesi veya gideri kiracıya ait olmak şartıyla banka hesabına yatırılması ya da konutta ödemeli olarak PTT kanalıyla gönderilmesi gerektiği vurgulandı. Kira bedelinin kiraya verenin banka hesabına yatırılması durumunda banka tarafından kesilen havale giderinden kiracının sorumlu olduğu dile getirildi. Kararda şöyle denildi:
“Açıklanan şekilde yapılmayan ödemeler yasal ödeme olarak kabul edilemez. Bu nedenle mahkemece, takibe konu eksik ödenen kira bedelleri üzerinden itirazın iptali ile kiralananın tahliyesine karar verilmesi gerekir. Mahkeme kararının bozulmasına oy çokluğu ile karar verilmiştir.”
“Kira borcu öderken, masraflara iyi baksınlar”
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Bursa Barosu avukatlarından Cüneyt Fidan, “Maalesef ki son zamanlarda kiracı ve ev sahipleri arasında uyuşmazlıklar arttı. Yargıda da bu konuda bir yoğunluk yaşanmaktadır. 2021 yılında verilen kararda, kiracı kira bedelini düzenli olarak banka havalesiyle ödüyor. Ancak banka, bu havaleden işlem masrafı kesiyor. Ev sahibinin eline 31,50 lira eksik para geçiyor. Türk hukukuna göre para borcu götürülüp teslim edilmesi gerekmektedir. Bunun ödenmesi sırasında doğacak masraflardan da borçlu olan kişi sorumludur. Burada kiracılar şuna dikkat etmelidirler. Kira borcu öderken, masraflara iyi baksınlar. Kira borcunun mülk sahibinin eline tam olarak geçmesine dikkat etsinler. Çünkü mülk sahipleri artık en ince detaylarına kadar araştırmaktadır” dedi.
