Trump’ın “Yüzde 33 İndirim” Şakası Tepki Çekti: Türkiye Uzmanları ‘Diplomatik Ölçüsüzlük’ Dedi
ABD eski Başkanı Donald Trump’ın, Suudi Arabistan heyetiyle yaptığı görüşmede Türkiye hakkında sarf ettiği “%33 indirim” esprisi, diplomasi çevrelerinde geniş yankı uyandırdı. Haber Global Televizyonunda Saynur Tezel’in proğramında değerlendirilen ifadeler ile ilgili konuşan uzmanlar “Gereksiz bir espiri” diyerek Trump’ın açıklamalarını “devlet adamlığı ciddiyetiyle bağdaşmayan”, “filtrelenmemiş ve ölçüsüz” ifadeler olarak değerlendirdi.
“Turkey is Down” Sözü Bilinçli Bir Küçümseme Olarak Yorumlandı
Trump’ın “Turkey is down” ifadesi, ilk bakışta ticari tarifeler üzerinden yapılan bir yorum gibi görünse de, Türkiye uzmanları bu sözlerde bilinçli bir psikolojik üstünlük kurma çabası olduğunu belirtiyor. Uzmanlara göre Trump, bu tür ifadelerle:
- Türkiye’yi finansal açıdan zayıf gösterme
- Bölgesel gücünü küçümseme
- Diplomatik görüşmelerde psikolojik baskı kurma gibi amaçlar güdüyor.
“Türkiye” Adı Konusunda Yeni Tartışma: Uzmanlar Dünyaya Hatırlattı
Açıklamalar, Türkiye’nin uluslararası arenada resmî adını “Türkiye” olarak tescil ettirmesinin ardından yeniden bir isim tartışmasını gündeme getirdi.
Akademisyenler ve tarihçiler:
- Türkiye’nin bin yıllık tarihî adını
- “Turkey” ifadesinin yanlış ve küçültücü çağrışımlarını
- Bazı yabancıların ve hatta Türklerin bu yanlış adı kullanmasını
eleştirerek, Trump’ın sözlerinin tarih bilincinden uzak olduğunu vurguladı.
“2000 Yıllık Devlet Geleneğine Saygısızlık”
Uzmanlara göre Trump’ın ifadeleri, sadece bir espri değil; Türk devlet geleneğine yönelik bir saygısızlık niteliği taşıyor. Türkiye’nin 2000 yılı aşan devlet tecrübesi Osmanlı’dan modern Türkiye’ye uzanan stratejik bölgesel rolü, NATO’nun en güçlü ordularından birine sahip olması gibi unsurlar hatırlatılarak, Trump’ın ifadelerinin tarihsel gerçeklerle bağdaşmadığı belirtildi.
Diplomaside Nasıl Bir Tepki Verilmeli? Uzmanlardan Uyarı
Konuya ilişkin değerlendirme yapan Türkiye uzmanları, Trump’ın çıkışlarına karşı, Sert ama kontrollü diplomatik sınırlar içinde devlet ciddiyetini koruyan bir tepkinin verilmesi gerektiğini ifade etti. “Bu tür sözleri hafife almak ya da espri olarak geçiştirmek doğru değil” diyen uzmanlar, Türkiye’nin uluslararası itibarının korunmasının önemine dikkat çekti.
Tarihsel Arka Plan: Osmanlı’dan Günümüze Güç Dengesi
Uzmanlar, Türkiye’nin binlerce yıllık devlet geleneğini hatırlatarak, Trump’ın sözlerini tarihsel olarak yanlış konumlandırdı.
Türkiye’nin:
- Yüzyıllarca bölge hâkimiyeti kurmuş bir imparatorluğun mirasçısı olduğu
- Bugün de Doğu Akdeniz, Orta Doğu ve Avrasya’da etkili bir güç olduğu
vurgulandı.
Türkiye’nin Adı da İtibarı da Korunmalı
Trump’ın Suudi heyeti önünde dile getirdiği sözlerin diplomasi diline uygun olmadığı konusunda geniş bir görüş birliği oluştu.
Uzmanlar, Türkiye’nin Uluslararası itibarının, Resmî adının ve Bölgesel gücünün küçültücü söylemler karşısında kararlı biçimde korunması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye’nin yükselen diplomatik ve stratejik etkisine gölge düşürmek isteyen bu tür ifadelerin dünya kamuoyu önünde kabul edilemez olduğu da vurgulandı.