Asrın felaketinde, birçok tarihi eser yok oldu. Ancak Bursa Büyükşehir Belediyesi, kentteki ecdat emaneti eserleri muhtemel bir depreme karşı korumak için lazer tarama cihazları kullanarak 3 boyutlu modellerini çıkarıyor. Bu çalışma sayesinde, tarihi bir eser tamamen yok olsa bile aynısını yeniden yapmak mümkün olacak.
Kahramanmaraş merkezli depremlerde Habib-i Neccar Camii, 2 bin yıllık Karakuş Tümülüsü, 250 yıllık Antakya Evleri ve 200 yıllık Rum Ortodoks Kilisesi gibi birçok anıtsal eser yok olup gitmişti. Bu durum, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Bursa’daki tarihi eserlere ilgiyi artırdı. Bursa, birinci derece deprem kuşağında yer alıyor ve 1855 depreminde büyük bir yıkıma uğramıştı. Ulu Cami başta olmak üzere pek çok anıtsal eser zarar görmüş veya tamamen yıkılmıştı. Tarih boyunca yaşanan büyük deprem ve yangın felaketleriyle önemli eserlerin tahrip olduğu Bursa’da, tüm ecdat emanetleri birebir ölçümlenip, modellenerek kayıt altına alınıyor.
Lazer Tarama Teknolojisiyle 3 Boyutlu Modeller
Bursa Büyükşehir Belediyesi Harita Şube Müdürlüğü ekipleri, 2015 yılında Türkiye’deki belediyelerde bir ilk olarak yersel lazer tarama cihazları ile ölçümlere başladı. Saniyede 50 bin nokta ölçebilen lazer ölçüm cihazı ile yapıların 3 boyutlu modelleri çıkarılıyor. İslam âleminin en yüksek mertebedeki 5. büyük mabedi kabul edilen 600 yıllık Ulucami’de yapılan 2 milyar nokta ölçümü ile en kaba hata sadece 8 milimetre olarak, tarihi yapının 3 boyutlu modeli oluşturuldu. Bugüne kadar Ulucami’nin yanı sıra Tarihi Saat Kulesi, Osman Gazi ve Orhan Gazi Türbeleri, Yeşil Cami, Yeşil Türbe, Tarihi Belediye Binası, İznik Antik Roma Tiyatrosu, Çini Fırınları, Tolon Fabrikası, İznik Surları, İshakpaşa Külliyesi, Yıldırım Beyazıt Camii, 1. Murat Külliyesi, Bitinya Galerileri, Zindan Kapı gibi 100’ün üzerinde tarihi eserin modellemesi yapıldı. Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin lazer tarama cihazları ile yaptığı bu çalışmalar sayesinde, tarihi eserlerin 3 boyutlu modelleri oluşturuluyor ve olası bir depremde hasar görmeleri durumunda, tamamen yeniden inşa edilebilecekler. Bu çalışmalarla birlikte, Bursa’da yaşanan deprem ve yangın felaketlerinin ardından kaybedilen önemli eserlerin korunması amaçlanıyor.
“Birçok tarihi eser ya tahrip oldu ya da tamamen yıkılıp gitti”
Birçok medeniyetlere ev sahipliği yapan ve çağlar öncesinden günümüze pek çok tarihi yapıyı bünyesinde barındıran Bursa’nın da birinci derece deprem kuşağında yer aldığını ifade eden Başkan Aktaş, “Bir taraftan şehrimizi depreme karşı dirençli hale getirecek çalışmaları sürdürürken, diğer taraftan sahip olduğumuz kültürel mirası korumak için de yoğun çaba harcıyoruz. Özellikle 1855 depreminde Bursa neredeyse yerle bir oldu. Birçok tarihi eser ya tahrip oldu ya da tamamen yıkılıp gitti. Yine 1958 yılındaki yangında tarihi kapalı çarşı kül oldu. 11 ilimizde büyük yıkım ve acılara neden olan asrın felaketinde de çok sayıda anıtsal eser yerle bir oldu. Yani bu tür felaketler her an olabilir. Bu noktada harita şubemizin yaptığı çalışma tarihe not düşülmesi bakımından çok önemli. Bugüne kadar 100’ün üzerindeki eserimizin birebir modellemesi yapıldı. Hedefimiz kentimizdeki gerek tarihi, gerekse mimari değeri olan tüm eserleri modellemek. Allah ülkemize bir daha böyle acılar yaşatmasın tabii ki ama muhtemel bir felakete karşı konutlarımızdan anıtlarımıza kadar tüm yapılarımızı depreme dirençli hale getirmeye çalışıyoruz” diye konuştu.
Bu çalışmalar, sadece Bursa’da değil, Türkiye’nin pek çok bölgesindeki tarihi eserlerin korunması ve gelecek nesillere aktarılması için önemli bir adım olarak görülüyor.
